Giresun, fnd ile tannan
ve Karadeniz Blgesi’nde yer alan il. Kirazn btn dnyaya buradan yayld
kabul edilen Giresun ili, Dou Karadeniz Blgesi’nde Karadeniz, Trabzon,
Gmhane, Erzincan, Sivas ve Ordu arasnda yer alr. Trafik numaras 28dir.
Yerli halkn ounluunu Trkmen epniler oluturur. 1500’l yllardaki Osmanl
Tahrir Defterlerinde yreye Vilayet-i epni de denmektedir.
Giresun ili, Byk Atatrk’un 19 Mays 1919’da Samsun’a ktktan sonraki
dnemde olan kiisel muhafzlarnn (Topal Osman ve Silah Arkadalar) memleketi
olan bir ildir. ehir, Aksu ve Batlama vadileri arasnda denize doru uzanan bir
yarmada zerinde kurulmutur, tam karsnda Karadeniz’in bir adas olan
Giresun Adas (Aretias) vardr. Giresun ili 1920 ylna kadar Trabzon iline
bal kalm, bu tarihte mstakil mutasarrflk, 1923 ylnda ise il olmutur.
1923 ylnda Giresun ili, merkez Tirebolu ve Grele ilesi ile bunlara bal
Bulancak, Keap ve Espiye bucaklarndan ibaretti. 1933 ylnda ebinkarahisar’n
iliinin kaldrlmas ile ebinkarahisar ve Alucra ileleri de Giresun’a
balanmtr. 1934 ylnda Bulancak, 1945 ylnda Keap, 1957 ylnda Espiye,
1958 ylnda Dereli, 1960 ylnda Eynesil, 1987 ylnda Piraziz ve Yaldere,
1992 ylnda anak, Gce, Doankent ve amoluk ilelerinin kurulmas ile ile
says 15 olmutur.
Giresun ilinin ileleri; Alucra, Bulancak, amoluk, anak, Dereli,
Doankent, Espiye, Eynesil, Grele, Gce, Kesap, Piraziz, ebinkarahisar,
Tirebolu ve Yaldere’dir.
Alucra
l merkezine 131 km. uzaklktadr. Kaml Kilisesi, Sivri Tepesi, Gelin Kaya,
kizler Tepesi, Kzlar Kalesi gezilebilecek nemli yerlerdir. Yeilyurt ve
Aktepe kylerinde maden suyu kaynaklar bulunmaktadr. Ayrca Acsu ve
Tepesidelik maaralar mehurdur. Yaylalar arasnda akrak, Gllce ve Akyatak
yaylalar nemlidir. Alucra lesi yaknnda bulunan Tmlsler muhtemelen M..8.
yzyldan kalmadr.
Bulancak
Giresun il merkezine Samsun ynnde 14 km. uzaklkta bulunan bir sahil
ilesidir. lede Acsu, Kaya Kilisesi, Burunucu Cami ve emesi, Merkez Eski
Camii ve Demircili Kemer Kprs grlebilir.
amoluk
l merkezine uzakl yaklak 145 km.dir. lenin grlebilecek nemli yerleri
Kaledere ve Hacahmetolu kylerindeki kale kalntlardr.
anak
l merkezine 78 km. uzaklktadr. lenin Kuky enlikleri grlmeye deerdir.
Kuky’de her yl 25 Haziran’ da dzenlenen Kudili Festivali izlenmeye
deerdir. Kuky halknn kendi aralarnda slkla haberleip anlamalar yerli
ve yabanc turistlerce ve basn mensuplarnca byk ilgi grmektedir.
Dereli
Giresun il merkezine 32 km. uzaklktadr. Hisar Ky’ndeki Meryemana Manastr,
Kuluhan Kalesi, Akkaya Ky’ndeki obankayas resimleri, al Ky giriindeki
Demirkap mevkiinde yolun altndan dar bir kapdan girilen tarihi geit ve bu
alanda saray kalntlar ta deli yollar ve yazl kayalar grlebilir. Yine
Kzlta Ky’ndeki H. Mustafa Trbesi ve mezar gezilebilir. Dereli ilesinde
Aksu deresi zerine kurulmu ok sayda kemer kpr de ilgi ekicidir.
Doankent
Tirebolu lesi’nden sahile 30 km. uzaklkta Gmhane snrnda bulunur. Hart
ay Vadisi zerinde kurulan ilede ok sayda akarsuyun varl dikkat
ekicidir. Dand Ky Kalesi ve olaanst doasyla grlmeye deer kelerdir.
Espiye
Giresun il merkezine olan uzakl 33 km.dir. lede birinci derecede Arkeolojik
Sit Alan olarak ilan edilen Andoz Kalesi, ileye ayr bir gzellik katmaktadr.
Espiye Merkez Cami, ahinyuva Ky’ndeki kilise, Aann Kprs, Harova Kprs,
Snr Kprs ve Ericek Kprs adyla anlan kemer kprler dikkat ekicidir.
Espiye’de ayrca ileye 4 km. uzaklkta Zefre mevkiinde Cenevizlilerden kald
sylenen bir tersane kalnts da bulunmaktadr.
Tarihi
Giresun, bir Miletos kolonisi olarak kurulmutur. Yunanca ad “Kerasus” daha
sonra gelen Roma egemenliinde “Cerasus” olarak kullanlmtr. sminin, yabani
kiraz aalarndan dolay “Kiraz diyar” veya Spartacus isyann bastran
komutan Kerasus’tan gelmi olabilecei sylenir.
Giresun 1397 ylnda Trkmen beyi Emir Olu Sleyman Bey tarafndan fethedilerek
TRK yurdu haline getirilmi olup Eski Trklerde ad Vilayet-i epni’dir.
Vilayet-i epni gneyde Gmhane/Koyulhisar, Grgentepe; douda Beikdz Abdal
Musa (Sis) dann etekleri ,Krtn hatt i kesimlere yaylan blgedir. Trkmen
boylarndan olan epnilerin buraya Horasan’dan tarihi pek Yolu’nun
Gmhane,Krtn civarndaki gm madenlerinin ve limanlarn gvenliini
salamak zere gnderilmi olabilecei belirtilmektedir.
Giresun epnileri makam Gvendi yaylasnda bulunan Gven Abdal Hazretlerinin
mridleriydiler.Giresun merkezi, 1397 ylndan buyana Trk topra olup dman
igali grmemitir.
CORAFYA
ehir, Aksu ve Batlama Vadileri arasnda denize doru sokulan bir yarmada
zerinde kurulmutur. Dou Karadeniz’in tek adas olan Giresun Adas sahilden
yaklak 2 km. uzaklktadr. Giresun ve evresindeki dalar, vadiler ve dik
kylar geni yer kaplar. l topraklarnn omurgasn tekil eden Giresun
Dalar kydan 50-60 km. uzaklkta denize paralel bir duvar halinde uzanarak
ili bir ok yerden farkl iki kesime ayrr.
Giresun iklimi bitkilerin yaayp gelimesine elverili olduundan, ormanlar
deniz kysndan balayarak 2000 metre kadar ykselir, blgenin karayele ak
olmas bitki rtsnn gr olmasn salar. lin gney blgelerinde daha ok
bozkr bitki rts n plana kar.
Giresun’un yer ald Dou Karadeniz Blgesi lkenin en ok ya alan
blgesidir. klim zellikleri ve doal bitki rts bakmndan Giresun’un kuzey
ve gney ksmlar birbirinden farkllk gsterir. Ilman iklimin hakim olduu
ilde yazlar genellikle orta scaklkta klar ise lk geer..
|