Mardin, Gneydou Anadolu
Blgesi’nin Dicle Blm’nde yer alan bir ildir. Suriye ile snr komusudur.
Mimari, etnografik, arkeolojik, tarihi ve grsel deerleri ile zamann durduu
izlenimini veren Gneydounun iirsel kentlerinden biridir. Mardin farkl dini
inanlar paralelinde, sanatsal adan da tarihi deeri olan camiler, trbeler,
kiliseler, manastr ve benzeri dini eserler barndrmaktadr. Mardin, pek Yolu
gzergahnda olup, ilde be han ve bir kervansaray mevcuttur.
Mardin ismi hakknda deiik rivayetler vardr. Kelimenin Farsa, Yunanca,
Arapa ve Sryanice olduu sylenmektedir
Mardin ilinin ileleri; Dargeit, Derik, Kzltepe, Mazda, Midyat,
Nusaybin, merli, Savur ve Yeilli ‘dir.
Kzltepe
Kzltepe Mardin’in gneybatsnda yer alr. Artuklu ihtiamn yanstan Ulu
camii, Takpr,Tarassut Kulesi ahkullubey Kmbeti, Harzem Harabeleri gnmze
kadar ayakta kalan tarihi hazinelerdir.
Mazda
Smerler devrinden beri mesken olduu tahmin edilir. 50 metrelik bir tepenin
stnde bulunan Dermetinan Kalesi, Sultan eyhmus, Pir Hattap Trbeleri nemli
ziyaret yerleridir. Zambrhan ve Asrihan iki maaralar Ta Devrinden kalmadr.
Midyat
Mardin’in bu ok nemli ilesi gm iiliiyle nldr. El sanatlar asndan
nemli bir yre olan ile turistik adan olduka ekicidir. lenin 18 km.
dousunda bulunan Deyrulumur Manastr M.S.397 ylnda ina edilmitir.
Nusaybin
Dnyaya k tutacak Medeniyetler tarihine yeni bir sayfa aacak Gnnavas Hy
buradadr. Morin ehir Kalnts, Morin Kalesi, Dimitros Kalesi, Mor Ambaham
Manastr, Yeni Kale, irvan Kalesi, Mor Yakup Kilisesi ve kilisenin 5-6 metre
derinlikte bulunan zemin katta Mor Yakup Mezar, Mor Evgin Manastr, Mor
Yuhanna Kilisesi, zm suyu kanal, Selman-i Pak, eyh Ali Tepesi, Pir Kemal
Trbesi, Arap Kla, Badat Kprs, Tak- Zaferin nemli tarihi yerlerdir.
Zeynel Abidin Camisi, Hz. Muhammed’ in 13. torunlarndan olan Zeynel Abidin ve
onun kz kardei Zeynep’in trbelerinin bulunduu ilenin en nemli camisidir.
merli
Asurlar, Persler, Romallar, Bizansllar ve Trk slam Devletlerinin
hakimiyetlerinin brakt antik deerler, merliyi zengin kltr merkezi
klmaktadr. Fafah Kalesi, Beikkaya Harabeleri, Gll Harabeleri ve merkezde
bulunan Kilise Harabeleri grlmeye deerdir.
Yeilli
Mardin merkezinin kuzeydousunda yer alan Yeilli, doann cmerte oluturduu
yemyeil bir vadinin iinde mesire yerleriyle n salmtr. Romallar devrinde
yaplm su kanallar, emeler, bentler ve deirmenler grlmeye deerdir.
Corafi Konumu
Mardin ili Gneydou Anadolu Blgesi’nin Dicle Blm’nde yer alr. Suriye ile
snr komusudur. Gneyinde Suriye, batsnda anlurfa ili, kuzeyinde
Diyarbakr ve Batman illeri, kuzeydousunda Siirt ili ve dousunda rnak ili
bulunur.
klim
l genelinde karasal iklim zellikleri grlmektedir. K aylar souk
gemektedir. Yaz aylarnda gneyden gelen l iklimi etkisi altnda olduu iin
kurak geer.lde llen en yksek scaklk 42,5 (31 Temmuz 2000) ilde ayrca
Trkiye scaklk rekoru krlmtr(48,8 Mardin,Kzltepe) ilde llen en dk
scaklk -14,0 (22 ubat 1985) ayrca blge ilkbahar yaz gibi llerden gelen
toz tanm etkisi altna girer. Derik, Nusaybin ve Savur ilelerinde Akdeniz
iklimi zellikleri de grlr. Ortalama en yksek scaklk 35.3 derece ile
Temmuz aynda, ortalama en dk scaklk 0.7 derece ile Ocak aynda grlr
TARHE
Frat ve Dicle nehirleri arasnda Mezopotamya blgesinde, tarih boyunca pek ok
medeniyet yerlemitir. Bir dan tepesinde kurulmu olan Mardin, Yukar
Mezopotamya’nn en eski ehirlerinden biridir.
M..4500′ den balayarak klasik anlamda yerleim, gren Mardin, Subari, Smer,
Akad, Babil, Mitaniler, Asur, Pers, Bizans, Araplar, Seluklu, Artuklu, Osmanl
Dnemi’ne ilikin bir ok yapy bnyesinde harmanlayabilmi nemli bir ak
hava mzesidir.
Ekonomisi
Geleneksel ekonomi yaps tarm, iftilik, hayvanclk ve ticarete dayaldr.
2001 ylna gre ildeki iktisadi faaliyetlerin %66,8’i tarm, iftilik ve
hayvanclk alanlarnda gereklemitir. Suriye snrndaki organik tarma
elverili topraklar maynl olmas nedeniyle Mardin ekonomisine katk
salamamaktadr. Tarmdan sonraki en nemli sektr devlet hizmetleri
oluturmaktadr. 2001 ylna gre ilde kii bana den gayri safi yurtii
hasla 983 Dolardr.
lde “Mardin Serbest Blgesi” ve “Mardin Organize Sanayi Blgesi” adlarnda
retim ve sanayi blgeleri bulunmaktadr. Blgenin en nemli projesi olan
Gneydou Anadolu Projesi’nin tamamlanamamas nedeniyle tarm rnlerine dayal
sanayi gelimemitir. Sanayinin toplam gelir iindeki pay %5,5’tir.
lde kltr turizmi, inan turizmi imknlar olmasna karn Mardin ekonomisinde
nemli bir yere sahip deildir….
|